Son dönemlerde adı sıklıkla duyulan ve dünyanın çeşitli yerlerinde endişe yaratmaya başlayan maymun çiçeği virüsü öncelikle Afrika kıtasının batı ve orta kesimlerinde görülmüştür. Covid 19 pandemisinin ardından toplumda korku uyandıran bu virüs, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşarak yayılır.
Hastalığın ismi maymun çiçeği olsa bile aslında bu hastalık kemirgenleri esas alır. İlk tespiti 1958 yılında maymunlar üzerinde yapılan çalışma sırasında çiçek hastalığına benzer farklı hastalıkların ortaya çıkması ile olmuştur. O günden bu güne dek Afrika kıtasında sınırlı miktarda görülen maymun çiçeği hastalığı zaman içerisinde yaygınlaşmış ve farklı bölgeler farklı insanlarda görülmeye başlamıştır. Genel olarak hastalık başladığında 2 ile 4 hafta arasında sürer ve hastalık kendi kendini sınırlar.
Maymun Çiçeği Virüsü Belirtileri Nelerdir?
Hastalığa yakalanan kişi sayısının artması ile birlikte maymun çiçeği virüsü belirtileri pek çok kişi tarafından merak edilir hale gelmiştir. Kuluçka süresi genellikle 6 ile 13 gün arasında olan hastalıkta enfeksiyon süresi iki farklı döneme ayrılabilir. İlk 5 gün içerisinde hastalarda sırt ağrısı, lenf düğümlerinin büyümesi, baş ve kas ağrısı, ateş ve halsizlik gibi belirtiler görülür.
1 ile 3 gün arasında deri döküntüsü olur. Çoğunlukla bu döküntü kol, yüz ve bacaklarda olur. Döküntüler ilk olarak düz tabanlı ve deriden hafif şekilde kabarık, daha sonra ise içi sıvı dolu lezyonlar haline dönüşür. Sayıları değişkenlik gösteren lezyonlar çoğunlukla 2 ile 4 hafta içerisinde kendini sınırlar. Hastalık çocuklarda biraz daha şiddetli görülebilir.
Maymun Çiçeği Virüsü Bulaşıcı mıdır?
Hastalık duyulduktan sonra çoğunlukla maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır sorusuna yanıt aranır. Bu tür enfeksiyonel hastalıkların büyük bir kısmı bulaşıcı olmasıyla bilinir. Genel olarak hastalık fareler ve sincaplar gibi kemirgen olan hayvanlar aracılığıyla bulaşır. Virüsten enfekte olan hayvan tarafından ısırılmak hastalığın yayılmasına neden olur. Bu hayvanların kürkünü kullanmak, etini tüketmek de hastalığın yayılmasına yol açabilir.
Hasta olan bir kişinin döküntülerine dokunmak, havlu ve çarşaf gibi ortak eşyalarını kullanmak, giysilerini giymek hastalığın bulaşmasına neden olabilir. Hapşırma ya da öksürme hallerinde damlacık yolu ile de hastalığın bulaşması mümkündür. Bu nedenle hastalıktan korunmak için hijyen kurallarına ekstra dikkat etmek gerekir.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir Nasıl Tedavi Edilir?
Yapılan araştırmalara göre maymun çiçeği virüsü tedavisi için çiçek aşısının yaklaşık %85 oranında etkili olduğu belirtilir. Bu sebepten çiçek aşısı yaptırmış olan kişilerde maymun çiçeği virüsü belirtileri daha hafif şekilde seyreder. Çiçek hastalığının ortadan kaldırılması için kullanılan ilaçların maymun çiçeği hastalığına karşı da koruma sağladığı görülür. Ancak şu an çiçek aşılarının halka uygulanmadığı ve korunma sağlanması adına sağlık çalışanlarına yapıldığı belirtilir.
Çiçek hastalığına kıyasla daha hafif ilerleyen bu hastalık görüldüğü kişilerin ortalama %10’luk kısmında ölümcül olarak sonuçlanır. Ancak hafif bile olsa belirtiler fark edildiği anda mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Maymun Çiçeği Virüsü Hastalığından Korunma Yolları
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan açıklamalara göre maymun çiçeği korunma tedbiri doğrultusunda insandan insana temasın minimum seviyede olması gerektiği belirtilir. Hastalığın görüldüğü kişiler mutlaka izole edilmelidir.
Hasta hayvanlar ve onların dokuları ile mümkün olduğunca hiçbir zaman temas edilmemelidir. Eğer zorunlu olarak temas edilmesi gerekiyorsa mutlaka koruyucu eldiven, maske, tulum, gözlük gibi kıyafetler kullanılmalıdır. İnsanlar mümkün olduğunca enfekte olan hayvanlardan uzak durmalıdır.
Ülkemiz koşulları düşünüldüğünde bu hastalığa yakalanma oranları düşük olarak görülür. Yine de olasılığı tamamen ortadan kaldırmak adına hijyen kurallarına dikkat etmek gerekir. Korunmanın en önemli aşaması olan hijyen, yalnızca maymun çiçeğine değil pek çok hastalığa karşı önlem teşkil eder. Bu amaçla eller düzenli olarak su ve sabun ile yıkanmalı, kirli ellerle solunum organlarına temas edilmemelidir. Ayrıca ölü hayvanlar da dahil olmak üzere bilinmeyen varlıklara yaklaşılmamalıdır.